Czy wiesz, że masz tylko 6 miesięcy na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka?
Otrzymałeś właśnie informację, że zostałeś (nie)szczęśliwym spadkobiercą zadłużonego spadku? Jeśli od razu udałeś się do notariusza by zrzec się spadku to co do zasady pozbyłeś się problemu. Dlaczego „co do zasady”? Jeśli posiadasz dzieci to sprawa jeszcze nie została zakończona, albowiem w wyniku odrzucenia spadku przez któregokolwiek z rodziców – powołane do spadku są dzieci. W sytuacji gdy dziecko ma pełną zdolność do czynności prawnych – samo może złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku. Problem zaczyna się, gdy dziecko jest małoletnie i nie może samodzielnie dokonać tej czynności – wtedy takie oświadczenie może złożyć w jego imieniu rodzic lub opiekun.
Kiedy zaczyna biec termin na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka?
Początek terminu do odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka nie został określony wprost. Wszystko zależy od tego, kiedy rodzic małoletniego złożył oświadczenie odrzuceniu spadku we własnym imieniu, albowiem od tego momentu rozpoczyna się bieg 6 miesięcznego terminu do dokonania tej czynności.
Niestety nie wystarczy tylko dopilnować terminu, ponieważ takie oświadczenie można złożyć w imieniu małoletniego wyłącznie po uzyskaniu na to zgody sądu. Zgodnie z art. 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą majątku małoletniego wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.
Od czego więc należy zacząć?
Od złożenia wniosku do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich sądu właściwego dla miejsca zamieszkania małoletniego dziecka. W sytuacji gdy obydwoje rodzice sprawują władzę rodzicielską każde z nich może wystąpić z takim wnioskiem, mogą też zrobić to wspólnie. Rodzic, który złoży przedmiotowy wniosek jest staje się w chwili złożenia wniosku Wnioskodawcą a drugi z rodziców Uczestnikiem tego postępowania. Sąd ma obowiązek zawiadamiać Uczestnika postępowania o wszystkich podejmowanych czynnościach, dlatego należy pamiętać, że w sytuacji gdy rodzice małoletniego nie są po rozwodzie i nie mają wspólnego miejsca zamieszkania, to we wniosku należy wskazać aktualny adres zamieszkania drugiego rodzica, co znacznie przyśpieszy rozpoznanie sprawy.
Wniosek powinien zawierać dane wnioskodawcy tj. imię, nazwisko, PESEL, dokładny adres zamieszkania oraz wymagane załączniki:
- akt urodzenia małoletniego dziecka;
- potwierdzenie odrzucenia spadku przez rodzica;
- odpis aktu zgonu osoby, po której ma być odrzucony spadek.
Opłata od wniosku jest stała i wynosi 100 zł. Co ważne, w jednym wniosku możemy wnieść o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku przez dwoje dzieci, co przyspieszy postępowanie oraz przyczyni się do zmniejszenia jego kosztów, ponieważ opłata jest jednorazowa.
W uzasadnieniu wniosku o wrażenie zgody na odrzucenie spadku należy opisać co wchodzi w skład masy spadkowej oraz przedstawić dowody na uzasadnienie swoich twierdzeń, np. wskazać na sygnatury toczących się spraw sądowych oraz ewentualnie wydanych nakazów zapłaty, korespondencji od komornika sądowego, przedstawienie wysyłanych do spadkobiercy wezwań do zapłaty, czy też znalezionych umów kredytów i pożyczek.
Zdarzają się sytuacje, w których odrzucamy spadek po osobie, z którą dawno nie mieliśmy żadnego kontaktu – wtedy znacznie trudniej jest uzasadnić dlaczego naszym zdaniem Sąd powinien wyrazić zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego.
Postanowienie wyrażające zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego staje się prawomocne w terminie 14 dni od dnia jego wydania lub zawiadomienia wszystkich uczestników postępowania. Klauzulę stwierdzającą prawomocność można uzyskać sądzie, który wydał postanowienie. Niestety rodzice często błędnie uznają, że zainicjowanie postępowania sądowego o wyrażenie zgody przez sąd na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu oraz jej uzyskanie wystarczy do uznania, że dziecko odrzuciło spadek. W rzeczywistości gdy uzyskamy prawomocne postanowienie o wyrażeniu zgody przez Sąd kolejnym krokiem jest dokonanie faktycznej czynności odrzucenia spadku w imieniu małoletniego w dowolnej kancelarii notarialnej lub sądzie.
A jeśli Sąd nie zdąży rozpoznać wniosku przed upływem terminu 6 miesięcy? Nie należy się tym martwić, jednakże niezwłocznie po uzyskaniu zgody sądu należy dopełnić formalności i złożyć oświadczenie w imieniu małoletniego. Odrzucenie spadku należy potraktować jako kwestię priorytetową i podejmować wszystkie potrzebne działania jak najszybciej.
Ważne jest to, iż oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka powinien złożyć ten z rodziców bądź opiekunów, którego sąd upoważnił w treści postanowienia.
Jeśli masz jakieś pytania lub potrzebujesz pomocy w sporządzeniu takiego wniosku – napisz do mnie.